BRICS Pay là gì?
BRICS Pay là một sáng kiến hệ thống thanh toán do các quốc gia BRICS (Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi) phát triển nhằm thúc đẩy giao dịch xuyên biên giới giữa các nước này.
Mục tiêu chính của BRICS Pay là bỏ qua các cơ sở hạ tầng tài chính truyền thống, đặc biệt là những hệ thống bị chi phối bởi đồng đô la Mỹ và các tổ chức tài chính phương Tây, qua đó thúc đẩy sự độc lập tài chính trong khối BRICS.
Sáng kiến này là một phần trong mục tiêu lớn hơn nhằm giảm sự phụ thuộc vào các hệ thống tài chính hiện tại, chẳng hạn như SWIFT, vốn dễ bị ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt và sự can thiệp từ các quốc gia phương Tây.
Tổng GDP của các quốc gia BRICS đã vượt hơn 26 nghìn tỷ USD vào năm 2024, chiếm khoảng 36,7% nền kinh tế toàn cầu. Điều này có nghĩa là nếu BRICS Pay được áp dụng rộng rãi trên các nền kinh tế này, nó có thể thay đổi mạnh mẽ cục diện thương mại toàn cầu, giảm nhu cầu về các loại tiền tệ trung gian và giảm chi phí liên quan đến chuyển đổi tiền tệ và các giao dịch dựa trên đô la.
Nguồn gốc chính trị và kinh tế của BRICS Pay
Động lực đằng sau BRICS Pay xuất phát từ cả yếu tố kinh tế lẫn chính trị, và điều này đều quay lại vấn đề về sự thống trị của đồng đô la Mỹ.
Trong nhiều thập kỷ, đồng đô la Mỹ đã là đồng tiền dự trữ chính của thế giới, nghĩa là hầu hết các giao dịch thương mại và tài chính quốc tế đều phụ thuộc vào nó. Điều này mang lại cho Mỹ một ảnh hưởng to lớn trong các giao dịch tài chính toàn cầu. Đồng thời, nó cũng khiến các quốc gia khác dễ bị ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt hoặc chính sách kinh tế mà có thể không phù hợp với lợi ích của họ.
Đối với các quốc gia BRICS, sự phụ thuộc vào đô la trở thành một con dao hai lưỡi. Về kinh tế, họ là những đối tác lớn với ảnh hưởng ngày càng tăng, nhưng vẫn phải chịu ràng buộc trong một hệ thống mà đô la là nhân tố trung tâm.
Nếu Mỹ quyết định áp đặt các biện pháp trừng phạt, như đã thực hiện với Nga trong những năm gần đây, Mỹ có thể hạn chế quyền truy cập vào các hệ thống tài chính quốc tế như SWIFT và đóng băng các giao dịch bằng đô la. Điều này đặt các quốc gia vào nguy cơ bị gián đoạn kinh tế và hạn chế quyền tự chủ tài chính của họ.
BRICS Pay không chỉ là một hệ thống thanh toán; nó là cách để tránh những rủi ro này. Bằng cách tạo ra một kênh thanh toán trực tiếp nơi có thể sử dụng các loại tiền tệ địa phương thay vì phải dựa vào đô la, các quốc gia này tìm cách kiểm soát tốt hơn các giao dịch của mình và giảm thiểu rủi ro từ các chính sách kinh tế của Mỹ.
Ở một góc độ nào đó, đây là việc xây dựng một “kế hoạch B” về kinh tế. Nếu các nước BRICS có thể giao thương trực tiếp với nhau và thanh toán bằng đồng tiền của chính mình, họ sẽ giảm bớt sự phụ thuộc vào đô la và xây dựng một hệ sinh thái tài chính tự chủ hơn.
Về chính trị, điều này gửi đi một thông điệp rõ ràng. Bằng cách phát triển BRICS Pay, các quốc gia này đang đồng lòng tuyên bố rằng họ không muốn sự ổn định kinh tế của mình phụ thuộc vào chính sách của một quốc gia khác. Vì vậy, họ đang hướng đến một thế giới tài chính đa cực hơn, không quá tập trung vào Mỹ và cung cấp các con đường thay thế cho thương mại và giao thương. Đây là bước đi vì sự linh hoạt, chủ quyền và giảm thiểu đòn bẩy chính trị mà một quốc gia có thể áp đặt lên các quốc gia khác.
Với bối cảnh đó, hãy cùng tìm hiểu các tính năng của BRICS Pay và cách mà hệ thống này sẽ biến tầm nhìn đó thành hiện thực.
Các tính năng chính của BRICS Pay
BRICS Pay hướng tới việc tạo ra một nền tảng thanh toán kỹ thuật số thống nhất có thể hoạt động trên nhiều quốc gia trong khối. Điều này sẽ cho phép người dùng thực hiện thanh toán trực tiếp bằng các loại tiền tệ địa phương, giảm thiểu nhu cầu chuyển đổi tiền tệ và mang đến trải nghiệm thanh toán xuyên biên giới liền mạch.
BRICS Pay sử dụng công nghệ ví kỹ thuật số, thanh toán dựa trên mã QR và các khung tương tác cho phép người dùng liên kết trực tiếp với các ngân hàng địa phương của mình.
Mặc dù các chi tiết cụ thể về hạ tầng cơ bản vẫn đang phát triển, dự kiến nền tảng này sẽ sử dụng các giao thức giao dịch an toàn và áp dụng các yếu tố của công nghệ blockchain hoặc sổ cái kỹ thuật số để đảm bảo tính minh bạch và giảm chi phí giao dịch xuyên biên giới.
Có một số dự đoán về việc sử dụng đồng XRP của Ripple. Các yếu tố như sự rõ ràng về quy định, các biện pháp bảo mật mạnh mẽ và sự sẵn sàng về mặt công nghệ sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc xác định liệu XRP có thể đạt được sự chấp nhận rộng rãi trong các hệ thống tài chính của các quốc gia BRICS hay không.
Dưới đây là các tính năng chính của BRICS Pay:
- Truy cập ví kỹ thuật số: Người dùng có thể truy cập BRICS Pay thông qua một ví kỹ thuật số có thể liên kết với tài khoản ngân hàng nội địa, giúp quản lý tài chính dễ dàng.
- Phương thức thanh toán: Ví hỗ trợ thanh toán qua mã QR và các phương thức kỹ thuật số khác, đơn giản hóa các giao dịch quốc tế và mang lại sự tiện lợi như các nền tảng thanh toán kỹ thuật số truyền thống.
- Giao dịch bằng tiền tệ địa phương: BRICS Pay hỗ trợ các giao dịch trực tiếp bằng tiền tệ của các quốc gia thành viên, loại bỏ sự phụ thuộc vào đô la Mỹ và giảm thiểu rủi ro liên quan đến tỷ giá hối đoái.
- Tăng cường kinh tế: Bằng cách khuyến khích sử dụng tiền tệ nội địa, BRICS Pay nhắm tới việc củng cố các nền kinh tế địa phương và nâng cao tính độc lập về tiền tệ.
- Lợi ích về chi phí và hiệu quả: Hệ thống này được thiết kế để hoán đổi tiền tệ trực tiếp trong các nền kinh tế BRICS, có thể giúp giảm phí giao dịch và rút ngắn thời gian xử lý so với các hệ thống ngân hàng truyền thống.
Những lợi ích tiềm năng của BRICS Pay
Nền tảng này cho phép các quốc gia BRICS hoạt động độc lập hơn với các hệ thống tài chính do phương Tây chi phối, giảm thiểu tác động của các lệnh trừng phạt kinh tế và thúc đẩy mối quan hệ kinh tế mạnh mẽ hơn trong khối.
Nó khuyến khích việc sử dụng các loại tiền tệ địa phương cho các giao dịch quốc tế, hỗ trợ nỗ lực của các thành viên BRICS trong việc củng cố đồng tiền của mình và đa dạng hóa khỏi sự phụ thuộc vào đô la Mỹ. BRICS Pay có thể nâng cao thương mại giữa các quốc gia thành viên bằng cách đơn giản hóa quy trình thanh toán, giúp thương mại xuyên biên giới trở nên dễ dàng và hấp dẫn hơn.
Vào năm 2023, khối lượng thanh toán kỹ thuật số trong các nền kinh tế BRICS đã đạt mức đáng kể, khoảng 3,25 nghìn tỷ USD. Con số này cho thấy sự tăng trưởng đáng kể của các giao dịch kỹ thuật số giữa các quốc gia này, với mức tăng trưởng hàng năm là 26,1%. Các dự báo cho thấy thị trường này có thể mở rộng lên khoảng 39,3 nghìn tỷ USD vào năm 2032, với Trung Quốc dự kiến đóng góp gần một nửa trong tổng chi tiêu.
Sự tăng trưởng nhanh chóng này thể hiện quy mô của quá trình chuyển đổi số trong các quốc gia BRICS, đặt nền tảng vững chắc cho việc áp dụng các hệ thống như BRICS Pay để hỗ trợ các giao dịch liền mạch trong nội khối.
Các thách thức cần giải quyết để triển khai thành công BRICS Pay
Sáng kiến BRICS Pay phải đối mặt với những thách thức liên quan đến sự khác biệt về hệ thống tài chính, lợi ích quốc gia và biến động tiền tệ, nhưng thành công của nó có thể mở đường cho các hệ thống tương tự và tạo ra một thế giới tài chính đa cực.
Mỗi quốc gia trong khối BRICS đều có hệ thống tài chính và các tiêu chuẩn quản lý riêng biệt, điều này có thể làm phức tạp quá trình tích hợp liền mạch mà BRICS Pay yêu cầu.
Dù vậy, hầu hết các quốc gia trong khối đã thử nghiệm các loại tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDCs) trong vài năm gần đây, vì vậy những thách thức về khả năng tương tác và tiêu chuẩn hóa có thể được các nhà quản lý kỳ vọng và tìm cách giải quyết.
Sự khác biệt về lợi ích quốc gia và căng thẳng khu vực cũng có thể ảnh hưởng đến hợp tác và việc triển khai suôn sẻ BRICS Pay. Căng thẳng chính trị và kinh tế vĩ mô chắc chắn là một yếu tố. Tuy nhiên, Ấn Độ và Trung Quốc đã có những tiến triển về vấn đề biên giới nhờ các cuộc đối thoại liên tục trong bối cảnh BRICS.
Các đồng tiền của khối BRICS có thể khá biến động, gây ra rủi ro trong các giao dịch nếu thiếu một cơ chế ổn định như đồng đô la Mỹ.
Sự thành công của BRICS Pay có thể khuyến khích các quốc gia ngoài khối áp dụng hoặc tích hợp các hệ thống tương tự, mở đường cho một thế giới tài chính đa cực. Khi tiền tệ kỹ thuật số và công nghệ blockchain phát triển, BRICS Pay có thể tích hợp những đổi mới này để nâng cao hơn nữa tính năng và phạm vi toàn cầu của mình.
Theo Cointelegraph